Bir Adresin Ötesinde – VAKKO
Sevan Bıçakçı Yüzlerce yıllık geçmişi olan Kapalıçarşı mimari, tarihi, kültürel ve ekonomik bir değerdir. Uluslararası bir liman kenti olan İstanbul’un ticaretini pekiştirmek için her türlü usta ve esnafı aynı çatı altında toplayan bu vizyoner proje, Türk turizminin kalbinin attığı yerlerden biridir. Ancak, sayısız seçeneğe rağmen, yabancı bir markanın ünlü bir tasarımının replikasını aramıyorsa, takı almak için Kapalıçarşı’ya gittiğini söyleyen biriyle sık sık karşılaşmıyoruz. Açıkçası Kapalıçarşı, fikri haklara saygılı işletmelerin yanı sıra orijinalinden ayırt edilemeyen taklit ürünlerin bulunabileceği adres olarak biliniyor. Çanta, saat gibi ürünlerde logo veya marka isminden dolayı zaman zaman önlem alınabilse de mücevheratta zor olabiliyor. Neyse ki isimlerinin önemini canlı tutan yetenekler ve girişimler var. Ortak özellikleri, farklı kulvarda olmalarına rağmen aynı coşkuyla yaratıcılığı yüceltmeyi hedeflemeleridir. Örneğin, mücevhere sanatsal yaklaşım denilince akla ilk gelen isim olan Sevan Bıçakçı. Tasarımcının masalsı mücevherleri, İstanbul’un efsanelerini, kubbeli kültleri veya doğadan ilhamı somutlaştırarak, özenle oyulmuş bir ametistin ortasındaki pırlantalı altın ve gümüş Ayasofya yüzüğü gibi nadir parçalarla sonuçlanır. Sevan Bıçakçı’nın son yeniliği, bizi kendi iç dünyasında ve üretim sürecinde hayali bir yolculuğa çıkaran The Art of Dreaming adlı video çalışması. Arman Suciyan da tıpkı Bıçakçı gibi genç yaşta Kapalıçarşı’da bir ustanın yanında çalışarak mücevherle tanışmış. Suciyan’ın unisex ve fütürist mücevherleri özellikle dikkat çekicidir. Usta-çırak geleneğinde yetiştirilen bu örnekler, Kapalıçarşı’nın aslında değerli taşlar kadar somut, ancak yaydıkları ışık kadar soyut değerler içerdiğini bir kez daha göstermektedir. Fatoş Altınbaş, üçüncü kuşakta temsil ettiği kuyumcu ailesine yakışır şekilde akademik kariyerinin yanı sıra 2019 yılında Rizzoli yayınevi tarafından yayınlanan Kapalıçarşı’nın Taşları’nda hem bu zanaat mirasını kaleme almış hem de bir parçası olmuştur. yeni mücevher markası Mevaris’in tasarımları için bu zincir. Bunun bir parçası olan ustalarla çalışmaya başladı. Mevaris ve yolculuğu kısa sürede Londra’da ilk yurt dışı butiğini açarak ilgi çekmeyi başarır. Kapalıçarşı, eski surlarla sınırlı bir coğrafi konumun ötesinde, aslında Tarihi Yarımada’ya sığmayan ve İstanbul’u temsil eden bir okuldur. Efsaneyi yaşatan ve itibarını uluslararası boyuta taşıyan yaratılan katma değerlerdir. 1980 yılından bu yana hazırladığı zarif tasarımların kendine özgü stil çizgisi ve High Jewellery konseptini Türkiye’den bu marka kimliğiyle yorumlamasıyla bir dünya markası haline gelen Gilan, bunun en güçlü örneğidir. Kırmızı halı etkinliklerinde Jennifer Lopez ve Lily Collins gibi isimlerin üzerinde gördüğümüz markanın Bizans Kraliçesi Theodora’dan İpek Yolu’na uzanan ilhamla Osmanlı’ya özgü cintemani motifini ve özellikle laleli parçaları yorumladığı koleksiyonlar. -kesilmiş taşlar, ilgiyi hak ediyor. Gilan İstanbul’un simgesi olan çiçeğe gönderme olan bu kesim, kendi icadı olduğu için Gilan’a özgüdür. Bordo emaye pembe altın Hafsa yüzük üzerinde parlayan 1,56 ayar pembe turmalin, lale kesiminin en çağdaş kullanımlarından biridir. Kapalıçarşı’nın tasarımcılarıyla özdeşleşerek markalaşmasının önündeki engel, muhtemelen bu renkli değerli taşların ve tabii ki pırlantaların yaygınlaşmasıydı. Altın, gümüş gibi herhangi bir hassas terazi ile değeri ölçülemeyen, berraklık, kesim ve renk gibi kriterleri olan bu madenler özel laboratuvar muayeneleri ve sertifikaları gerektirmektedir. Aida Bergsen Mevaris Kısmet by Milka GIA ve HRD gibi kurumların verdiği sertifikalar bugün en geçerlileri; Ancak 2015 yılından itibaren Türk Gemoloji Laboratuvarı derecelendirme ve sertifika vermenin yanı sıra eğitimler de vermektedir. Bir diğer mihenk taşı kuşkusuz 2017 yılında kapılarını açan Marmara Üniversitesi Mücevher Tasarımı lisans programıdır. Ancak 2021 yılında ciddi bir adım daha atıldı; Kuyumcuların nitelikli standarda taşınabilmesi için her işletmenin Kuyumculuk Yetki Belgesi alması şart koşulmuştur. Türkiye mücevher tasarımı sahnesine geç girmiş olabilir ama kırılma yaklaşıyor ve farklı kategorilerdeki örneklerle uluslararası platformda prestiji perçinleniyor. Heykelsi ve özgün tasarımlarıyla Las Vegas’taki Couture Show’da birçok kez alkışlanan Aida Bergsen, üretim süreçlerini YouTube’da paylaşan Manuk’s Workshop, bu yıl Guerlain için özel bir parfüm şişesi hazırlayan moda arkadaşı Begum Khan, Madonna’dan Meghan Markle Kısmet by Milka ve daha niceleri, her türlü ünlü ismin tercihi… Kapalıçarşı geleceğe taşınmaya devam ediyor. ETİKETLER: TAKI, KAPALI ÇARŞI